Antwoorden op belangrijke thema’s

Antwoorden op belangrijke thema’s met betrekking tot de opvang van vluchtelingen in Heemskerk en Uitgeest.

De gemeente Heemskerk onderzoekt samen met gemeente Uitgeest de mogelijkheid voor een tijdelijk asielzoekerscentrum (AZC) aan de Tolweg. Als alle betrokken partijen instemmen, wordt de oplevering van het centrum eind 2027 verwacht. Het AZC komt daar 10 jaar. Daarna brengen we het terrein terug in de oorspronkelijke staat, met een verbetering van de natuurwaarden.

De gekozen plek ligt in een gebied met een beschermde landschapsstatus. De provincie Noord-Holland moet daarom ontheffing verlenen. In dat proces is rekening gehouden met landschappelijke inpassing, natuurbehoud en versterking van de kernkwaliteiten van het gebied. De aanvraag is onderdeel van een ruimtelijk onderbouwd plan dat door verschillende adviesgroepen van de provincie is beoordeeld. Op 1 juli 2025 heeft de provincie ontheffing verleend.

Het COA verzorgt de opvang van asielzoekers in Nederland. Dit gebeurt vanaf het moment van asielaanvraag tot aan vertrek of huisvesting na statusverlening. Door een hoge instroom en een tekort aan woningen blijven veel statushouders langer in AZC’s. Daardoor is er extra opvangcapaciteit nodig. Het COA doet daarom een beroep op gemeenten om tijdelijk opvang te realiseren.
Na identificatie door de Vreemdelingenpolitie, Marechaussee en medische controles, worden de asielzoekers opgevangen op een COA-locatie. Hier is ook medische zorg beschikbaar via GezondheidsZorg Asielzoekers (GZA).

Het COA bepaalt wie in het AZC wordt opgevangen, dit hangt ook af van de situatie in de wereld. Het gaat om asielzoekers die hun procedure in Nederland doorlopen. Wanneer zij een verblijfsvergunning ontvangen, worden ze statushouder en stromen ze – wanneer mogelijk – door naar een woning ergens in Nederland.

De meeste bewoners van het AZC zijn volwassenen, maar er kunnen ook gezinnen wonen. In het AZC in Uitgeest/Heemskerk komen geen alleenstaande minderjarigen vluchtelingen (amv’ers). De samenstelling hangt af van de instroom. Gemiddeld blijven asielzoekers een paar maanden tot een paar jaar op een opvanglocatie, dit hangt af van hun procedure en huisvestingsmogelijkheden.

De bewoners kunnen zich vrij bewegen binnen de gemeente en ontvangen begeleiding, voorlichting en taallessen. Leerplichtige kinderen gaan naar school. Volwassenen volgen programma’s, gesprekken met organisaties als de IND en VluchtelingenWerk, en kunnen meedoen aan vrijwilligerswerk of werk als ze een BSN hebben. Er gelden duidelijke huisregels.

Het COA zoekt in overleg met lokale partners naar mogelijkheden voor zinvolle dagbesteding. Bezoekers zijn welkom binnen de bezoekersregeling van het COA.

De veiligheid binnen en rondom het AZC is in handen van het COA en wordt georganiseerd met:

• Inzet van beveiligers
• Samenwerking met politie en wijkagent
• Begeleiding en voorlichting aan bewoners

In geval van overlast of crimineel gedrag kan het COA bewoners overplaatsen of maatregelen toepassen zoals het inhouden van zakgeld of plaatsing in een speciale handhavingslocatie. Ernstige gevallen handelen we af in samenwerking met politie en justitie. De burgemeester blijft verantwoordelijk voor de openbare orde in de gemeente.

Het COA doet aangifte bij strafbare feiten. De gemeente kan in het uiterste geval de bestuursovereenkomst met het COA beëindigen als afspraken meerdere keren niet worden nagekomen. In die bestuursovereenkomst worden ook meetbare afspraken gemaakt over leefbaarheid en veiligheid.

We gaan de verkeerssituatie bij de kruising Tolweg/Baandert/Communicatieweg onderzoeken. Meestal veroorzaakt een AZC weinig tot geen extra verkeersdrukte. De exacte ontsluiting van het terrein wordt ook nog onderzocht.

Het plan voor het AZC staat los van de bouw van flexwoningen in Tolhek-Oost. Die zijn bedoeld voor andere doelgroepen (jongeren uit Heemskerk/starters, mensen die met spoed een woning zoeken, bewoners van de gele flat en statushouders) en worden eind 2025 of begin 2026 opgeleverd.

Vanaf 2023 zijn inwoners in de omgeving actief geïnformeerd via brieven (600 adressen in de directe omgeving van het AZC), een inwonersavond en berichten op andere (sociale) mediakanalen van de beide gemeenten. Tijdens de inwonersavond op 23 mei 2023 zijn ideeën van inwoners meegenomen in het verdere locatieonderzoek.

Inwoners worden bij voortgang via post, e-mail en gemeentelijke kanalen op de hoogte gehouden. Een klankbordgroep met buurtbewoners, gemeente, politie en COA is gebruikelijk bij dit soort locaties en wordt ook hier overwogen. De precieze invulling hiervan wordt later besproken en vastgelegd in een bestuursovereenkomst met het COA.

Er zijn 2 momenten waarop inwoners bezwaar kunnen maken:

1. Bij de provincie Noord-Holland tegen de ontheffing voor tijdelijke bouw kun je bezwaar maken bij de provincie(Verwijst naar een externe website).
2. Bij de gemeente Uitgeest tegen het besluit op de omgevingsvergunning. Het is nog niet bekend wanneer deze vergunning wordt aangevraagd. Pas als de vergunning is aangevraagd, kunt u bezwaar maken.

Eventuele daling van de waarde van woningen kan niet via planschadeprocedures worden geclaimd. Dit kan alleen bij een permanente bestemmingsplanwijziging. In dit geval gaat het om het verlenen van een tijdelijke omgevingsvergunning. 

Mensen kunnen bijdragen via vrijwilligerswerk of donaties, meestal in samenwerking met lokale organisaties. Grote hoeveelheden goederen worden niet op de locatie zelf aangenomen. Deze kunt u afleveren bij inzamelpunten zoals de kledingbank of het Leger des Heils. Meer informatie over vrijwilligerswerk en donaties(Verwijst naar een externe website) is te vinden op de website van het COA.

Voor actuele informatie, veel gestelde vragen en details over het dagelijkse leven in een AZC:

• COA(Verwijst naar een externe website)
• Dagelijkse activiteiten in een AZC(Verwijst naar een externe website)
• Vrijwilligerswerk en donaties(Verwijst naar een externe website)