Monumenten

Als u uw monument wilt verbouwen, restaureren of verduurzamen is dat altijd maatwerk. Dit hangt af van de monumentale waarden van het pand. 

In het erfgoedregister (monumentenlijst) (pdf, 372 KB) vindt u of uw pand een monument is. Neem in een vroeg stadium contact op met de adviseur vergunningen voor monumenten.

Contact over monumenten

Het is belangrijk op tijd contact op te nemen en uw plannen voor te leggen. Stuur een e-mail met uw vraag naar: administratievth@debuch.nl. Vermeld dat het om een monument gaat. Of vul een informatieverzoek in.

Informatieverzoek bouwen en verbouwen (pdf, 287 KB)

Zowel binnen- als buitenkant van een monument is beschermd. De meeste werkzaamheden zijn dan ook vergunningplichtig. Uitzonderingen daarop zijn reguliere onderhoudswerkzaamheden waarbij vorm, kleur, materiaal en uitvoering niet veranderen.

Restauratie: meer dan onderhoud

De werkzaamheden vallen onder restauratie als het gaat om meer dan normaal onderhoud. En vorm, kleur, materiaal of uitvoering veranderen. Deze werkzaamheden zijn vergunningplichtig. Onderdelen van een pand kunnen uitgesloten zijn van bescherming. Neemt u bij twijfel altijd contact op met ons op. Een restauratie is ook vaak aanleiding voor verduurzamen van een monument.

Voor elk monument is een omschrijving gemaakt, waarom het monumentale waarde heeft. Dit noemen we: redengevende omschrijving. In deze redengevende omschrijving van een monument vindt u de volgende informatie.

  • Monumentale waarden van een gebouw of structuur.
  • Geschiedenis van het gebouw of structuur.
  • Stedenbouwkundige omgeving en architectuur van het gebouw.
  • Elementen die buiten bescherming vallen.

Veel oudere redengevende omschrijvingen zijn slechts ter identificatie van het monument en bevatten weinig gegevens over een monument. De binnen- en de buitenkant van een gebouwd monument is altijd volledig beschermd, tenzij anders beschreven.

De redengevende omschrijving is van belang als u verbouwplannen hebt voor uw monument. De redengevende omschrijving van uw provinciaal of gemeentelijk monument vraagt u op bij de gemeente onder de knop "informatieverzoek bouwen en verbouwen". De redengevende omschrijvingen van rijksmonumenten vindt u in het rijksmonumentenregister 

Bouw- en cultuurhistorisch onderzoek

Als u een verbouwplan heeft voor uw monument, dan biedt de redengevende omschrijving soms te weinig houvast voor toetsing. Dan is een bouw- en cultuurhistorisch onderzoek nodig. Dit moet zijn uitgevoerd volgens de richtlijnen van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

  • U doet de vergunningscheck in het Omgevingsloket.
  • Hebt u vragen, mail dan naar administratievth@debuch.nl
  • Twijfelt u over de haalbaarheid van uw plan? Vul dan eerst een conceptverzoek (pdf, 154 KB) in. U krijgt dan een reactie of het zinvol is om een omgevingsvergunning aan te vragen. U voorkomt onnodige vertraging in de behandeling van de definitieve aanvraag.
  • Is alles al duidelijk voor u? Vraag dan direct een omgevingsvergunning aan via het Omgevingsloket.
  • U ontvangt een ontvangstbevestiging via mail van Je leefomgeving (Let op: u kunt deze bevestiging niet per mail beantwoorden). 
  • U krijgt binnen 2 weken bericht wie uw aanvraag behandelt.
  • Uw aanvraag toetsen we aan wetten en regels,
    bijvoorbeeld: omgevingsplan, nota omgevingskwaliteit (pdf, 6 MB), Besluit Bouwwerken Leefomgeving (BBL).
  • Is de aanvraag onvolledig, dan vragen wij u om aanvullende gegevens. De beslistermijn wordt hierdoor wel onderbroken.
  • U ontvangt binnen 8 weken een besluit.
  • Een verlenging van 6 weken is mogelijk.
  • Let op: dient u geen conceptverzoek in voor een complex initiatief, dan kan de uitgebreide procedure van toepassing zijn. Deze procedure duurt 26 weken.

Verduurzamen is vaak mogelijk. Verduurzamen van monumenten altijd maatwerk en meestal vergunningsplichtig. Voorbeelden van verduurzamen zijn: zonnepanelen, isoleren, warmtepomp of aanbrengen van dubbel glas.

Meer informatie over verduurzamen van monumenten vindt u op de volgende websites.

Isoleren ramen

Oud glas met grote historische waarde moet gehandhaafd blijven. Ook glas-in-loodramen met historische waarden moeten behouden blijven. Bij historisch glas kunt u achterzet-ramen toepassen om te isoleren. Behoud van bestaande ramen en kozijnen is uitgangspunt in de monumentenzorg. Aanbrengen van isolerende beglazing is met een vergunning mogelijk. Maar alleen als de monumentale waarden niet worden aangetast. Als de omranding van het raamhout niet voldoende is, dan is soms aanpassing of vervanging van het kozijn mogelijk.

Als het profiel (de omranding) van het bestaande raamhout en de roeden voldoende zijn kan isolerend glas worden toegepast. Er bestaat tegenwoordig isolatieglas dat speciaal is ontwikkeld voor monumentale panden. Er is ook enkel isolatieglas van 4 mm dik verkrijgbaar en dubbel glas vanaf 7 mm dik. Bij dubbel isolatieglas is van belang dat de afstandsprofielen altijd in een zwarte kleur uit te voeren. Het buitenblad van de isolerende beglazing bestaat bij voorkeur uit getrokken glas, verticaal geplaatst. Ventilatieroosters in het glas aanbrengen is nooit toegestaan.

Glas in monumenten is van oorsprong altijd geplaatst met stopverf. Toepassen van glaslatten is niet gewenst. Er is een speciale stopverf ontwikkeld om een historisch verantwoorde uitstraling te waarborgen.

Meer informatie vindt u op de volgende websites.

Vervangen bestaande ramen

Vervanging is met vergunning alleen mogelijk als de ramen meer dan 50% verrot zijn. Of als de ramen geen monumentale waarde hebben. Detaillering en materiaal van nieuwe ramen moeten aansluiten bij het monument. Bij het vervangen moeten aanzicht, dagmaten, negge, zwaarte en detaillering aan de buitenzijde hetzelfde blijven. De historische profilering moet dus terugkeren in het nieuwe raam. Het bestaande raamsysteem (schuifraam of stolpraam) blijft gehandhaafd. Er wordt altijd een houtsoort gekozen die vergelijkbaar is met de oorspronkelijke houtsoort (Eiken, fijnjarig en spintvrij Grenen of Oregon Pine ‘clear & better’). Draai-kiepramen zijn niet toegestaan. Roedeverbredingen zijn ook niet toegestaan. Als roedes verdwenen zijn, is het voor het aanzicht van het pand beter als verdwenen roedes opnieuw worden aangebracht.

Meer informatie vindt u op de volgende websites.